Buohcceáššegirjjit olgoriikkain
Dearvvašvuohtafuolahusa bálvalanbuvttadeaddjit, mat doibmet olgoriikkain, doahttalit áššehas- ja buohccedieđuid gieđahallamis riikkaset álbmotlaš láhkaásaheami. Buohcceáššegirjjit doaimmahuvvojit dábálaččat dušše dikšuma addi riikka virggálaš gielain. Čielggat ovdal iežat vuolgima maid áššegirjjiid dárbbašat fárrosat. Go leat ožžon dikšuma, de muitte sihtat iežat áššegirjjiid fárrosat ruovttoluotta Supmii.
Čielggat ovdal iežat vuolgima, maid áššegirjjiid dárbbašat fárrosat
Jos ohcalat dikšumii olgoriikkaide, čielggat dikšunaddis, mat buohcceáššegirjjiid dárbbašuvvojit dikšuma várás. Dárbbašlaš buohcceáššegirjjit leat dábálaččat sáddenbábir dehe doaktárcealkámuš, buohcce- dehe dikšunmuitalus sihke laboratoria- ja govvandahkandutkamušaid vástádusat
Suomagiel buohcceáššegirjjit leat dakkáražžan veahkkin olgoriikkain dušše hárve. Dihto dálkkasdieđalaš tearpmat ja kodat, dego diagnosaklassifiseren, laboratoria- ja eará doaibmabidjokodat, leat goitge riikkaidgaskasaččat nannejuvvon. Daid lea buorre doaimmahit dikšunaddái.
Olgoriikkalaš dearvvašvuohtafuolahusa bálvalanbuvttadeaddji ii leat geatnegahtton jorgalit buohcceáššegirjjiid. Áel ii buhtte buohcceáššegirjjiid jorgaleamis šaddan goluid, muhto dat báhcet dábálaččat áššehasa máksima várás.
Elektrovnnalaš buohccedieđuid čoahkkáigeassu olgoriikkaide
Suomas girjejuvvon buohccedieđut sáhttet muttuid mielde ávkkástallagoahtit maid eará EU-riikkaid dearvvašvuohtafuolahusas, juos dása lea addojuvvon miehtan IežanKantas (OmaKanta). Du dearvvašvuohtadieđut gaskkustuvvojit olgoriikkaide buohccedieđuid čoahkkáigeasuin, mii lea čohkkehus deháleamos dearvvašvuohtadieđuinat. Dearvvašvuohtafuolahusa ámmátolmmoš oaidná čoahkkáigeasus rájálaččat buohccedieđuid, mat dus leat ovdal girjejuvvon Suoma dearvvašvuohtafuolahusas ja furkejuvvon Kanta-bálvalusaide. Dákkár dieđut leat ovdamearkka dihte reseapttat, allergiijat ja diagnosat. Loga lasi Kanta.fi-siidduin.
Suomas girjejuvvon buohccedieđut sáhttet gaskkustuvvot dálá áigge dušše Estteeatnama dearvvašvuohtafuolahussii. Bálvalusa biirii leat boahtime muttuid mielde maid eará riikkat. Estteeatnama dearvvašvuohtafuolahusas áššiideaset dikšut sáhttet jearrat dikšu bealis, bastágo dat ohcat buohccedieđuid Suomas.
Bargga ná, jos vuolggát olgoriikkaide
- Sihkkarastte, mainna gielain buohcceáššegirjjit galggaše leat. Jorgalahtte dárbbu mielde áššegirjjiid gillii, man dikšunaddi ipmirda. Dus lea alddát ovddasvástádus deavsttaid jorgaleami ordnedemiin ja jorgalangoluin.
- Soaba, mot du buohcceáššegirjjit doaimmahuvvojit dikšunaddái. Eiseválddit eai dábálaččat sádde dieđuid olgoriikkaide. Dus lea alddát ovddasvástádus sáddemis ja vejolaš goluin, mat das šaddet. Suopmelaš buohccečoahkkáigeasu sáhttá gaskkustit maid elektrovnnalaččat Estteeatnamii, juos don leat addán dasa lobi IežanKantas (OmaKanta).
- Fuomáš, ahte buohcceáššegirjjit dollet sisttisteaset hearkkes persovdna-, dearvvašvuohtadille- ja buozalmasdieđuid. Buohcceáššegirjjiid gieđahallamis ferte čuovvut earenoamáš diehtodorvvolašvuođa.
Sihkkarastte, ahte oaččut iežat dikšuma dieđuid fárustat ruovttoluotta Supmii
Go leat ožžon dikšuma olgoriikkain, de dus lea riekti čálalaš dehe elektrovnnalaš buohcceáššegirjái dehe oažžut dakkáris kopiija. Buohcceáššegirjjit čállojuvvojit dábálaččat dikšunaddi riikka virggálaš gielain. Dikšunaddi ii leat geatnegahtton buohcceáššegirjjiid doaimmaheapmái eará gielaide. Čielggat ovddalgihtii,
- makkár áššegirjedieđuid oaččut dikšumisttát olgoriikkain
- mainna gielain áššegirjjit doaimmahuvvojit
- leago gažaldat báber-, elektrovnnalaš dehe eará áššegirjjis, dego CD-skearrus
- goas ja mot oaččut dikšumat áššegirjjiid iežat atnui
- laktásitgo áššegirjjiid doaimmaheapmái mávssut.
Doaimmat olgoriikkain addojuvvon dikšumat buohcceáššegirjjiid joatkkadikšumisttát danveardásaš beallái Suomas dehe iežat dearvvašvuohtastašuvdnii. Fuolahat ieš áššegirjjiid jorgaleamis suoma- dehe ruoŧagillii.
Almmolaš dearvvašvuohtafuolahus furke olgoriikkain du oažžun dikšuma buohcceáššegirjjiid iežas buohccediehtovuogádahkii, mas dat gaskkustuvvojit Buohccedieđu arkiivii.
Olgoriikkain girjejuvvon buohccedieđut eai sáhte vel sirdojuvvot elektrovnnalaččat Suoma dearvvašvuohtafuolahusa vuogádagaide, nu ahte don fertet ieš fuolahit iežat dieđuid sirdáseamis.
Bargga ná, go leat ožžon dikšuma olgoriikkain
- Siđa dikšunaddis visot dus čállojuvvon buohcceáššegirjjiid.
- Jorgalahte áššegirjjiid suoma- dehe ruoŧagillii, jos dárbbašat daid Suoma dearvvašvuohtafuolahusas. Govččat ieš jorgalahttingoluid.
- Doaimmat áššegirjjiid Suomas vejolaš joatkkadikšumisttát fuolaheaddjái.