Hálidan boahtit dikšuma várás Supmii
Sáhtát lupmosit ohcalit dikšuma várás sihke Suoma almmolaš ja priváhta dearvvašvuohtafuolahussii, jos don leat oadjuduvvon buohcama várás nuppi EU-riikkas. Oaččut dikšuma seamma ládje go báikkálaš olbmot.
Jos don it leat oadjuduvvon buohcama várás nuppi EU-riikkas, sáhtát ohcalit iežat gokčan goluiguin Suoma almmolaš dehe priváhta dearvvašvuohtafuolahussii. Dikšunaddit eai goitge leat geatnegahtton váldit du dikšumii.
Maiddá dikšumiidda sáhtán ohcalit?
Dikšumii ohcaleapmi dárkkuha, ahte don boađát Supmii geavahit dearvvašvuohtabálvalusaid. Sáhtát ohcalit sihke almmolaš ja priváhta dearvvašvuohtafuolahussii geavahit sihke vuođđodearvvašvuohtafuolahusa ja spesiálabuohccedikšuma bálvalusaid ja oažžut dikšuma maid guhkesáigge buozalmassii.
Don it goitge sáhte ohcalit čuovvovaš bálvalusaide Suomas:
- guhkesáigásaš lágádusdikšun,
- ealasirdimat,
- boahkuheamit álbmotlaš boahkuhanprográmma mielde,
- bargodearvvašvuohtafuolahus dehe
- skuvla- ja stuđeantadearvvašvuohtafuolahus.
Don galggat ieš čielggadit dikšunvejolašvuođaid, vuordináiggiid ja dikšuma goluid dikšunaddiin.
Dárbbu mielde sáhtát jearrat ráđi Suoma rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusa kontáktačuoggás.
Oahpásnuva maid dáidda fáttáide:
Gii máksá mu dikšuma Suomas?
Juos mátkkoštat Supmii dikšuma várás, don mávssát ieš dikšungoluid. Mávssát ieš maid vejolaš dulkoma ja áššegirjjiid jorgaleami. Dikšungoluid sáhttá ovddalgihtii sáddet rehkegiin nu daddjojuvvon ovdamáksun. Ovdamáksu sáhttá leat eanemusat árvvoštallojuvvon dikšungoluid sturrosaš.
Juos don boađát nuppi EU- dehe Eeg-riikkas, Stuora-Británnias, Davvi-Irlánddas dehe Sveiccas, čielggat iežat riikka buohcanoadjolágádusas, mot dat buhttejit dikšungoluid. Sáhtát ohcat orrunriikkastat ovdalobi EU-ásahusa mielde dikšuma várás, mii addojuvvo Suomas. Ovdalohpi lea máksinčatnaseapmi, mainna oaččut dikšuma seamma áššehasmávssuin, go Suomas orrut.
Juos boađát EU- ja Eeg-riikkaid olggobealde, don govččat ieš buot dikšumis šaddan goluid.
Mátkegolut
Juos ohcalat dikšuma várás Supmii iešoaivválaččat, don mávssát ieš visot mátkegoluid. Don it sáhte oažžut mátkegoluide buhtadusa Kelas.
Juos dutnje mieđihuvvo ovdalohpi dikšuma várás, mii addojuvvo Suomas, don sáhtát ohcat dikšuma dihte dahkkojuvvon mátkkiin buhtadusa iežat buohcanoadjolágádusas.
Háliidan mátkkoštit Supmii riegádahttima várás
Boađán nuppi EU- dehe Eeg-riikkas, Stuora-Británnias, Davvi-Irlánddas dehe Sveiccas ja háliidan riegádahttit Suomas
Juos don leat oadjuduvvon buohcama várás nuppi EU-riikkas, sáhtát mátkkoštit Supmii riegádahttit. Sáhtát maid ohcat iežat buohcanoadjolágádusas ovdalobi EU-ásahusa mielde riegádahttima várás.
Don sáhtát leat njuolga oktavuođas rávvehagaide ja buohcceviesuide, juos háliidat dieđu dikšumii beassamis ja dikšuma hattiin. Muitte soahpat dikšunaddiin ovddalgihtii, juos háliidat boahtit riegádahttit Supmii. Juos boađát Sveiccas, Stuora-Británnias dehe Davvi-Irlánddas ja háliidat riegádahttit Suomas ovdalobi haga, muitte, ahte suopmelaš dikšunaddiin ii leat lágas ásahuvvon geatnegasvuohta dikšut du.
Boađán EU-guovllu olggobealde ja háliidan riegádahttit Suomas
Suoma almmolaš dearvvašvuohtafuolahus sáhttá válljet, váldágo dat dikšuma várás EU olggobealde boahtti riegádahttiid. Muitte soahpat dikšunaddiin ovddalgihtii, juos háliidat boahtit riegádahttit Supmii. Mávssát dikšungoluid ieš.
Oahpásnuva maid: Suoma riegádahttinbuohcceviesuid oktavuohtadieđut