Áigeguovdil

Rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtabálvalusa kontáktačuokkis jearai geassemánus dearvvašvuohtabálvalusaid geavahusa diehtodárbbuin ja muosáhusain. Jearahallama ulbmilin lei gártet áššehasaid dárbbuid ja sávaldagaid kontáktačuoggá kommunikašuvnna ja Dikšunbáikkivalljen.fi-fierbmebálvalusa gárgeheami várás. Jearahallamii vástide oktiibuot 96 olbmo. Vástideddjiin 37 % muitale, ahte ledje juogo ieža geavahan, dehe lagas olmmoš lei geavahan dearvvašvuohtabálvalusaid olgoriikkain. Vástideddjiin 40 % ledje dárbbašan dehe ohcan dieđu iežas […]

Áel lea doaimmahan EHIC-goartta dehege eurohpalaš buohccedikšungoartta measta 1 800 000 suopmelažžii. Goarttaid mearri lea lassánan dássedit jagi 2012 rájes, goas dat ledje mieđihuvvon sulaid 1 200 000 stuhka, boahtá ovdan Áela:a statistihkain.  (European Health Insurance Card, EHIC) lea vuoigatvuohta buohkain, geaid buohccedikšungoluid Suopma gokčá. Nuvttá goartta sáhtát diŋgot ÁeL:s. Goarta lea persovnnalaš ja vuolleahkásaš […]

Olgoriikkain šaddan buohccedikšuma golut ja áššehassii maŋálgihtii máksojuvvon buhtadusat leat unnánaš loktaneame, go sessojuvvojit statistihkat, maid Áel lea čohkken suopmelaččaid fáhkka buohccámis ja iešdoaibmi dikšumii ohcaleamis ruovttueatnama rájiid olggobeallái. Statistihkain leat váldojuvvon vuhtii dat dilálašvuođat, main áššehas mávssii buot goluid ieš ja ozai buhtadusaid maŋálgihtii Áel:s. Golut, main lea sáddejuvvon rehket stahtaidgaskasaš rehketsáddema olis, eai […]

Mot sáhttá oažžut dearvvašvuohtabálvalusaid olgoriikkain? Gii máksá addojuvvon dikšuma? Kela.fi-siiddut mat muitalit riikkaidgaskasaš buohccedikšumis leat dál almmustuhtton suoma-, ruoŧa- ja eŋgelasgillii. Ođđa siiddut leat viiddit ođasnuhttinprošeavtta oassi, go geassemánus almmustuhttojuvvoje maid viiddes Riikkaidgaskasaš dilit -ossodat. Doppe gávdno diehtu earret eará sosiáladorvui gullamis ja ovdamuniid máksimis olgoriikkain orodeami áigge. – Jos hálida oažžut buohccedikšuma olgoriikkain, nu gánnáha váldit […]

Ráđđehus evttoha rievdadusaid rájiid rásttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusas addojuvvon láhkii, ng. rádje-láhkii, ja buohcanoadjoláhkii. Vuolggasadjin livččii ain, ahte olgoriikkain addojuvvon dearvvašvuohtabálvalusaid gollun buhttejuvvole dušše dearvvašvuohtabálvalusat, mat gullet Suoma bálvalanválljašupmái. Dát dárkkuhivččii dearvvašvuohtabálvalusaid, main eanangottis livččii Suomasnai leamaš golluovddasvástádus. Ráđđehus attii evttohusas riikkabeivviide geassemánu 1. beaivve ja ulbmil lea, ahte láhka boahtá fápmui jagi 2019 álggu rájes. Nuppi […]

EU-láhkaásaheapmi dahká vejolažžan suopmelaččaide ohcaleami bátnedikšumii nuppi EU- dehe Eeg-riikii dehe Šveicii. Dikšumii sáhttá ohcalit juogo Áel:a mieđihan ovdalobiin dehe iešoaivves. Jos divššut áššiidat bátnedoaktáris iešoaivves, nu sáhtát ohcat Áel:s buhtadusa seamma ákkaiguin go dikšumis, mii Suomas lea addojuvvon priváhta dearvvašvuohtafuolahusas. Vaikko bátnedikšumis sáhttá nappo oažžut buohcanoadjobuhtadusaid measta oba Eurohpas, máŋggas suopmelaččain eai velge mátkkoš […]

Almmolaš bálvalusvuogádahkamet okta sierrasárggusiin lea leamaš dearvvašvuohtabálvalusaid ordnen dađi lagi mielde gos orru. Bálvalusat leat báikkálaččat ja dat fállojuvvojit iežas gieldda orruide. Buohccedikšunbuhtadusat oažžu juohke Suomas buohcama geažil oadjuduvvon. Olgoriikka olbmos, geas ii leat ruovttugielda, dehe olgoriikkain fásta orru suopmelaččas sáhttá maid leat vuoigatvuohta almmolaš dearvvašvuohtabálvalusaide ja buohccedikšunbuhtadusaide Suomas. Dan dáhkidit álbmotlaš láhkaásaheapmi, Eurohpa uniovnna […]

Máŋggas suopmelaččain fárrejit bargguide, stuđeret dehe muosáhit ealáhatbeivviid nuppi EU-riikii, gos sii geavahit ođđa orrunriikkas dearvvašvuohtabálvalusaid. Luopmodoallinai sáhttá heahkka dárbbašit buohccedikšuma. Maiddái Suoma dearvvašvuohtabálvalusaid áššehassan ohcalit ain eanet olgoriikka olbmot. Rájiid rasttileaddji dearvvašvuohtafuolahus gullá nappo juo dálá áigái. EU:a jagi 2011 vuoibmái boahtán buohccedirektiiva geatnegahttá gieđahallat nuppi lahttoriikkas Supmii dikšumii ohcaleaddji gieldda olbmuid. Giellamáhttu lea […]

Ráđđehusa evttohus rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusas addojuvvon lága dehege rádjelága rievdadusain ovdána riikkabevviid gieđahallamii miessemánu loahpageahčen. Ráđđehusa evttohus vuođđuduvvá vealtameahttun beaivádemiide, mat čuvvot sode-ordnenlágas, válljenfriddjavuohtalágas ja bálvalusaid buvttadanlágas. Láhkaevttohusa váldočuoggát leat čuovvovaččat: Áel lea guođđán iežas cealkámuša láhkaevttohussii. Áel bealušta evttohuvvon nuppástusaid. Áel hálida earenoamážit giddet fuomášumi dasa, ahte rájiid rasttildeaddji dearvvašvuohtafuolahusas ii leat jearaldat dušše […]

– Suoma ja Ođđa-Selándda veardádallan lea miellagiddevaš, daningo riikkain leat sullalaga dearvvašvuođa fuolahusvuogádagat, maid goasttádusat orru guovdu leat lahkalaga nubbi nuppi. Riikkaid dálkkasbuhtadusvuogádagat ja dálkkasmárkanat leat goitge hui sierralágánat, dadjá Áel:a dutki, provisora Katri Aaltonen. Mot nappo dálkkasbuhtadusat bistet Suomas ja Ođđa-Selánddas? Suomas ruovttudoalut, mat dinejit unnimusat, atnet dálkkasiidda stuorit oasi oppalašgeavahusasteaset go oludinejeaddjit. Ođđa-Selánddas […]