Buohccán olgoriikkamátkkis
Juos dárbbašat hohpolaš dikšuma go leat olgoriikkain, čuojat heahtenummárii dehe mana lagamus buohccevissui. Buot EU-riikkain heahtenummár lea 112.
Oaččut eurohpalaš buohccedikšungoarttain dálkkasdieđalaččat vealtameahttun dikšuma, go orodat gaskaboddasaččat nuppi EU- dehe Eeg-riikkas, Sveiccas, Stuora-Británnias dehe Davvi-Irlánddas. Diŋgo goartta Kelas (suomagillii). Juos it geargga oažžut eurohpalaš buohccedikšungoartta áiggebále, sáhtát bivdit Kelas duođaštusa, mii buhtte goartta gaskaboddasaččat.
Dálkkasdieđalaččat vealtameahttun dikšumiin dárkkuhuvvo dakkár dikšun, mii ii sáhte vuordit du ruoktotmáhccama. Gaskaboddasaš orodemiin oaivvilduvvo dábálaččat orodeapmi, mii bistá vuollái guđa mánu ja man ulbmilin sáhttá leat ovdamearkka dihte luopmomátki.
Eará báikkis go EU- dehe Eeg-riikkas, Stuora-Británnias ja Davvi-Irlánddas, Sveiccas dehe Austrálias dus lea vuoigatvuohta hohpolaš dikšumii. Dábálaččat šattat ieš máksit buot dikšuma goluid, nu ahte priváhta dáhkádusa váldin lea ávžžuhahtti.
Buohccán EU-guovllus
Oaččut dálkkasdieđalaččat vealtameahttun dikšuma nuppi EU- dehe Eeg-riikkas, Sveiccas, Stuora-Británnias dehe Davvi-Irlánddas, juos
- buohccát fáhkka,
- dárbbašat dikšuma guhkesáiggebuozalmasa vearráneami dihte dehe
- dárbbašat dikšuma áhpehisvuođa dehe riegádahttima dihte.
Doavttir árvvoštallá álohii dikšundárbbu: oaččut dikšuma dađi lági mielde, ahte don it dárbbaš gaskkalduhttit iežat mátkki dikšundárbbu dihte. Dikšuma viidodahkii váikkuha dat, man guhká orodat riikkas.
Dikšun, mii addojuvvo, ja dan viidodat, sorjá maid riikka lágain. Dikšun ii leat vealttakeahttá seammalágán, go dat livččii Suomas.
Jeara dohkkehago dikšunaddi eurohpalaš buohccedikšungoartta
Eurohpalaš buohccedikšungoarta heive EU- ja Eeg-riikkaid, Sveicca, Stuora-Británnia ja Davvi-Irlándda almmolaš dearvvašvuohtafuolahusas.
Go čájehat goartta, de oaččut dálkkasdieđalaččat vealtameahttun dikšuma seamma haddái ja seamma ládje go báikkálaš orrut. Mávssát dikšumis báikkálaš áššehasmávssu. Goartta haga sáhtát šaddat ieš máksit dikšuma duođalaš goluid. Sáhtát ohcat dain buhtadusaid maŋálgihtii Kelas.
Buohccán EU olggobealde
EU- guovllu olggobealde dus lea vuolggasaji mielde riekti hohpolaš dikšumii. Dikšun ožžojuvvo alohii čuozáhatriikka láhkaásaheami ja dearvvasvuođa fuolahusvuogádaga vuođul. Dábálaččat mávssát ieš dikšumat goluid, nu ahte gánnáha váldit mátkedáhkádusa.
Mátkkoštatgo Austráliai dehe Kanada Quebecii? Geahča spiehkastagaid riikkaguovdasaš siidduin:
- Diehtu Austrália dearvvašvuohtabálvalusain (suomagillii)
- Diehtu Kanada Quebeca dearvvašvuohtabálvalusain (suomagillii)
Juos buohccát fáhkkestaga olgoriikkain, don sáhtát oažžut Kelas buhtadusa dikšuma mátkegoluide
EU- ja Eeg-riikkat, Sveica, Stuora-Británnia ja Davvi-Irlánda:
- Golut sáhttet buhttejuvvot lagamus dikšunbáikái, gos don livččet sáhttán oažžut iežat dárbbašan dutkama ja dikšuma.
- Mávssát álohii ieš iežasovddasvástádusoasi.
- Juos dus lea eurohpalaš buohccedikšungoarta ja riikka láhkaásaheapmi máksá mátkegoluid, maiddái orodanriika sáhttá buhttet du mátkki iežasovddasvástádusa rádjái.
- It oaččo mátkebuhtadusaid mátkkis olgoriikkain Supmii.
Joatkkadikšun Suomas:
- Jos don dárbbašat joatkkadikšuma dakkaviđe go máhcat Supmii, buhttejuvvo Suomas dahkkon mátkeoassi lagamus dikšunbáikái, gos don livččet sáhttán oažžut dárbbašlaš dutkama dehe dikšuma.
Eará báikkis go EU- dehe Eeg-riikkas, Sveiccas, Stuora-Británnias dehe Davvi-Irlánddas šaddan mátkegolut eai buhttejuvvo.
Juos buohccát nuppi Davviriikkas ja šattat rievdadit máhccanmátkkát plánaid, don sáhtát oažžut buhtadusaid mátkki lassigoluin
Juos don leat ožžon buohccedikšuma nuppi Davviriikkas, máhccanmátkát buhtadusa mieđiha orodanriikkat buohcanoadjolágádus. Juos šaddat iežat buohccáma dihte mátkkoštit njuolga almmolaš dearvvašvuohtafuolahussii Suomas, gokčojuvvojit maid dát lassigolut.
- Buhtadusa sáhttá oažžut doaktárduođaštusa vuođul.
- Orodanriikka buohcanoadjolágádus árvvoštallá, sáhtátgo oažžut buhtadusa.
Ovdal ruovttumátkki, čielggat orodanriikkat buohcanoadjolágádusas, mot buhtadus ohccojuvvo. Don sáhtát ohcat buhtadusaid maŋálgihtii Kelas.
Mátkkit Norgga ja Ruoŧa ráji nalde
Jos orodat Suoma ja Ruoŧa dehe Suoma ja Norgga rádjeguovllus ja dárbbašat dálkkasdieđalaččat vealtameahttun dikšuma, don sáhtát geavahit lagamus gohccibuohcceviesu rádjeguovllus. Kela sáhttá buhttet mátkegoluid maŋálgihtii.